گویش اژیه

حریم گویش

برای آشنایان با قواعد، نخستین مفهوم متبادر از واژه «حریم» آن است که در بحث مربوط به املاک (اراضی، چاه‌ها، قنوات و چشمه‌ها و نظایر این‌ها ) مورد بررسی و مناقشه قرار می‌گیرد. اما آن‌چه در این نوشتار بررسی می‌شود «حریم گویش» است و این‌که آیا گویش‌ها و لهجه‌ها نیز حریم دارند یا خیر؟ آیا می‌توان به بهانه‌ی ساخت برنامه‌ی طنزی که باعث شادی گروهی باشد، گویش یا لهجه‌ای را دست‌مایه‌ی طنز قرار داد؟ در این...

ویژگی‌های شاخص گویش سمنانی

سمنانی یکی از گویش‌های اصیل ایرانی است که بسیاری از ویژگی‌های زبان‌های ایرانی باستان را در خود حفظ کرده است. سه ویژگی مهّم این گویش، کنائی(ergativity)، جنس (gender) و حالت (case) است که هر کدام از آنها را به طور مختصر در اینجا توضیح می دهیم.

فعل در گویش شهمیرزادی

شهمیرزاد یکی از شهرهای  استان سمنان است. گویش مردمان این شهر با زبان فارسی قدیم و گویش مازندرانی آمیخته­است. بعضی فعل‌ها در گویش شهمیرزادی بازماندۀ شکل کهن افعال در زبان فارسی دری، فارسی میانه و ایرانی باستان است. امروزه کاربرد بسیاری از افعال با آنچه در ادوار آغازین به کار می‌‌رفته، تفاوت‌های زیادی یافته است؛ اما هنوز بازماندۀ افعال کهن را در بعضی گویش‌ها می‌توان یافت؛ از جمله  شباهت‌های زیادی...

واژه‌بست در گویش تنگستانی

واژه‌بست‌ها واحدهایی زبانی هستند که برخی از ویژگی‌های واژه و برخی از ویژگی‌های تکواژهای وابسته را در خود دارند، از این‌رو مطالعۀ آنها به دو حوزۀ نحو و صرف مرتبط می‌شود. زبان‌شناسان، برای تمایز واژه‌بست‌ها از دیگر واحدهای زبانی، پارامترهایی معرفی کرده‌اند که می‌تواند پایه و اساس شناسایی واژه‌بست‌ها در زبان‌ها و گویش‌ها باشد. بر این اساس، به‌دلیلِ اهمیت واژه‌بست‌ها و نیز اهمیت حفظ و مطالعۀ گویش‌ها...

گویش گیلگی فومنات

در این نوشتار مهمترین یافته‌های یک پژوهش میدانی به اختصار معرفی می‌شود. این پژوهش درباره‌ی زبان گیلکی بر پایه‌ی گونه‌ی رایج در منطقه‌ی فومنات است و در آن یافته‌هایی به‌دست آمده است که افزون بر دانسته‌های گویش شناسی ماست. بی‌تردید معرفی تازه‌ها با ذکر شواهد و مستندات مربوط قابل پذیرش است. با توجه به گستردگی شواهد، در صورت ذکر، به یقین این نوشتار از حد در خواهد گذشت. از این روی به ذکر خلاصه‌ای از...

پسوند در گویش مکریان